Dzisiaj w Betlejem
„Dzisioj w Betlyjce”
(autor słów i melodii nieznany. Jej tekst pochodzi ze śpiewnika
ks. Jana Siedleckiego (1829-1902) z 1878 roku. Na jej podstawie
powstawały liczne utwory okolicznościowe, m.in. tzw. kolędy patriotyczne,
a także satyryczne, jak np. popularna w czasie II wojny światowej:
Dzisiaj w Londynie, dzisiaj w Londynie/ wesoła nowina// tysiąc bombowców,
tysiąc bombowców/ leci do Berlina.
*(ostatnia zwrotka: Sylwek Szweda 14.01.2015 r.)
E A6 E A6 E A E H7
Dzisiaj w Betlejem, dzisiaj w Betlejem wesoła nowina,E A6 E A6 E A E H7
Że Panna czysta, że Panna czysta porodziła Syna.H E H E A E
Chrystus się rodzi, nas oswobodzi,
H E H E AE
Anieli grają, króle witają,
E A6 E A6
Pasterze śpiewają, bydlęta klękają,
E A Cis* fis H7E
Cuda, cuda ogłaszają.
E A6 E A6 E A E H7
Maryja Panna, Maryja Panna Dzieciątko piastujeE A6 E A6 E A E H7
I Józef Święty i Józef Święty Ono pielęgnuje.E A6 E A6 E A E H7
Choć w stajeneczce, choć w stajeneczce Panna Syna rodzi,E A6 E A6 E A E H7
Przecież On wkrótce, przecież On wkrótce ludzi oswobodzi.E A6 E A6 E A E H7
I Trzej Królowie, i Trzej Królowie od wschodu przybyli,E A6 E A6 E AEH7
I dary Panu, i dary Panu kosztowne złożyli.E A6 E A6 E A E H7
Bądź pozdrowiony, bądź pozdrowiony Boże nieskończony,E A6 E A6 E A E H7
Wsławimy Ciebie, wsławimy Ciebie, Boże niezmierzony.
Pójdźmy też i my, pójdźmy też i my przywitać Jezusa,
Króla na królmi, Króla nad królmi uwielbić Chrystusa.
Bądźże pochwalon, bądźże pochwalon dziś, nasz wieczny Panie,
Któryś złożony, któryś złożony na zielonym sianie.
E A6 E A6 E A E H7
Już kolędować, już kolędować czym prędzej zacznijmy,
E A6 E A6 E A E H7
Szeptem śpiewajmy, by Jezus zasnął ale my nie śpijmy.*
( zakończenie - E A6 E A6 E A6 H7 E )
( A D A D A D-E-A )
A D A D A D A E
Dzisiaj w Betlejem, dzisiaj w Betlejem wesoła nowina,A D A D A D A E
Że Panna czysta, że Panna czysta porodziła Syna.E A
Chrystus się rodzi, nas oswobodzi,
E A
Anieli grają, króle witają,
E A E A
Pasterze śpiewają, bydlęta klękają,
A D A D E A
Cuda, cuda ogłaszają.
A D A D A D AE
Maryja Panna, Maryja Panna Dzieciątko piastujeA D A D A D A E
I Józef Święty i Józef Święty Ono pielęgnuje.A D A D A D A E
Choć w stajeneczce, choć w stajeneczce Panna Syna rodzi,A D A D A D A E
Przecież On wkrótce, przecież On wkrótce ludzi oswobodzi.A D A D A D AE
I Trzej Królowie, i Trzej Królowie od wschodu przybyli,A D A D A DAE
I dary Panu, i dary Panu kosztowne złożyli.A D A D A D A E
Bądź pozdrowiony, bądź pozdrowiony Boże nieskończony,A D A D A D A E
Wsławimy Ciebie, wsławimy Ciebie, Boże niezmierzony.Pójdźmy też i my, pójdźmy też i my przywitać Jezusa,
Króla na królmi, Króla nad królmi uwielbić Chrystusa.
Bądźże pochwalon, bądźże pochwalon dziś, nasz wieczny Panie,
Któryś złożony, któryś złożony na zielonym sianie.
A D A D A D A E
Już kolędować, już kolędować czym prędzej zacznijmy,A D A D A D A E
Szeptem śpiewajmy, by Jezus zasnął ale my nie śpijmy.*
( zakończenie - E A6 E A6 E A6 H7 E )
wersja uproszczona:
C F C F C G7
Dzisiaj w Betlejem, dzisiaj w Betlejem wesoła nowina,
C F C F C G7
Że Panna czysta, że Panna czysta porodziła Syna.
G7 C
Chrystus się rodzi, nas oswobodzi,
G7 C
Anieli grają, króle witają,
C G7 C G7
Pasterze śpiewają, bydlęta klękają,
C a G7 C
Cuda, cuda ogłaszają.
C F C F C G7
Maryja Panna, Maryja Panna Dzieciątko piastuje
C F C F C G7
I Józef Święty i Józef Święty Ono pielęgnuje.
C F C F C G7
Choć w stajeneczce, choć w stajeneczce Panna Syna rodzi,
C F C F C G7
Przecież On wkrótce, przecież On wkrótce ludzi oswobodzi.
Cis * = Cis9+/7
Jedna z najstarszych kolęd. Jej radosny charakter podkreślony jest przez polonezowe rytmy, nadające tej kolędzie charakter świecki i taneczny. Metrum 6/4.
DZISIAJ W BETLEJEM. Arka Noego - Radom 2009
Dzisiaj w Betlejem
GOLEC uORKIESTRA - Dzisiaj w Betlejem
Natalia Kukulska - 02 Dzisiaj w Betlejem [Najpiękniejsze kolędy polskie]
Dzisiaj w Betlejem - Justyna Steczkowska
Universe -Dzisiaj w Betlejem
Maryla Rodowicz - 02 Dzisiaj w Betlejem [12 NAJPIĘKNIEJSZYCH KOLĘD]
Krzysztof Krawczyk - Dzisiaj w Betlejem
DZISIOJ W BETLYJCE
(wersja ślonsko)
Dzisioj w betlyjce, tam pod Betlejym cuda som i dziwy,
Bo prosto z niyba, aby świat zbawić Gość wielgi tam przibył.
Bo prosto z niyba, aby świat zbawić Gość wielgi tam przibył.
Ponbócek w stajni, idź Go przigarnij,
Ci co tak chcieli, tam przibieżeli,
A my zaśpiywomy, piyknie porzykomy
I mu coś fajnego domy!
Panna Maryjka, piastuje w rynkach Ponbócka małego
I tak se myśli, niych mu się prziśni coś fest pobożnego.
Prziszli pastyrze, łotwarli dźwiyrze, zagrali na lirze,
Czamu na sianie, leżysz nasz Panie, kaj zogówek z piyrzem?
Kolęda to pieśń religijna nawiązująca do okoliczności narodzenia Chrystusa, pochodząca z tradycji ludowej, niekiedy tworzona przez wybitnych poetów (Karpiński, Lenartowicz) i kompozytorów (Nowowiejski, Lutosławski). W liturgii Kościoła katolickiego kolędy wykonuje się od pasterki do święta Chrztu Pańskiego (niedziela po 6 stycznia), a dopuszcza się ich śpiewanie do święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego). Większość kolęd znana jest w co najmniej kilku wersjach tekstowych, różnišcych się drobiazgami lub całymi strofami. Na ogół pełny tekst kolędy składa się z wielu zwrotek i jest dużo dłuższy od wersji wykonywanej w domach lub kościołach.
Odmianą kolędy jest pastorałka - pieśń bożonarodzeniowa o wątkach zaczerpniętych z życia codziennego niewykonywana podczas nabożeństwach. Od kolęd i pastorałek należy odróżnić piosenki związane ze świętami Bożego Narodzenia, np. polski Jest taki dzień czy angielskie Jingle Bells i White Christmas.
Według tradycji autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu, a wykonano ją w zorganizowanej przez niego szopce. Najstarsza zachowana polska kolęda, zaczynająca się od słów "Zdrów bądź, Królu Anielski", pochodzi z 1424. Rozkwit gatunku nastąpił na przełomie XVII i XVIII wieku. Powstała wówczas "W żłobie leży" przypisywana Piotrowi Skardze - do melodii poloneza koronacyjnego króla Władysława IV. W polskim dorobku kulturalnym zachowało się ponad 500 kolęd i pastorałek, które wzbudzały zainteresowanie kolekcjonerów i uczonych poczynając od początków XIX wieku. Pierwszym był ks. Michał Mioduszewski (1787-1868), który przez wiele lat zbierał i spisywał teksty i melodie polskich kolęd bezpośrednio od ludu. Ogłosił je w pracach: Pastorałki i kolędy z melodiami (Kraków 1843) orazDodatek do pastorałek i kolęd (Lipsk 1853). Później kolędy opracowywali: Oskar Kolberg, Zygmunt Gloger, Aleksander Brückner i wielu innych. Ks. Jan Siedlecki (1829-1902) na podstawie materiału zebranego przez Mioduszewskiego opracowałŚpiewnik kościelny (Kraków 1878), który na lata stał się podstawowym źródłem tekstów i melodii kolęd. Pomimo prac pokoleń badaczy ogromna część spuścizny spoczywa wciąż w rękopisach. Jak dotąd udało się wydać jedynie pełny zasób kolęd średniowiecza i XVI wieku (Kolędy polskie. Średniowiecze i wiek XVI, red. J. Nowak-Dłużewski, t. 1-2, Warszawa 1966). Wiele dawnych tekstów zapewne wciąż czeka na odkrycie, o czym może świadczyć informacja w "Rzeczpospolitej" z 24. 11. 2009: "Odnaleziona w Szwecji nieznana polska kolęda z XVII wieku nosi tytuł "Jezus Bóg i człowiek w stajence betlejemskiej narodzony". Została napisana przez Jana i Krzysztofa Denhoffów, studentów Akademii Wileńskiej. Do Szwecji rękopis trafił wraz z innymi łupami wojennymi wywiezionymi podczas potopu".
Odmianą kolędy jest pastorałka - pieśń bożonarodzeniowa o wątkach zaczerpniętych z życia codziennego niewykonywana podczas nabożeństwach. Od kolęd i pastorałek należy odróżnić piosenki związane ze świętami Bożego Narodzenia, np. polski Jest taki dzień czy angielskie Jingle Bells i White Christmas.
Według tradycji autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu, a wykonano ją w zorganizowanej przez niego szopce. Najstarsza zachowana polska kolęda, zaczynająca się od słów "Zdrów bądź, Królu Anielski", pochodzi z 1424. Rozkwit gatunku nastąpił na przełomie XVII i XVIII wieku. Powstała wówczas "W żłobie leży" przypisywana Piotrowi Skardze - do melodii poloneza koronacyjnego króla Władysława IV. W polskim dorobku kulturalnym zachowało się ponad 500 kolęd i pastorałek, które wzbudzały zainteresowanie kolekcjonerów i uczonych poczynając od początków XIX wieku. Pierwszym był ks. Michał Mioduszewski (1787-1868), który przez wiele lat zbierał i spisywał teksty i melodie polskich kolęd bezpośrednio od ludu. Ogłosił je w pracach: Pastorałki i kolędy z melodiami (Kraków 1843) orazDodatek do pastorałek i kolęd (Lipsk 1853). Później kolędy opracowywali: Oskar Kolberg, Zygmunt Gloger, Aleksander Brückner i wielu innych. Ks. Jan Siedlecki (1829-1902) na podstawie materiału zebranego przez Mioduszewskiego opracowałŚpiewnik kościelny (Kraków 1878), który na lata stał się podstawowym źródłem tekstów i melodii kolęd. Pomimo prac pokoleń badaczy ogromna część spuścizny spoczywa wciąż w rękopisach. Jak dotąd udało się wydać jedynie pełny zasób kolęd średniowiecza i XVI wieku (Kolędy polskie. Średniowiecze i wiek XVI, red. J. Nowak-Dłużewski, t. 1-2, Warszawa 1966). Wiele dawnych tekstów zapewne wciąż czeka na odkrycie, o czym może świadczyć informacja w "Rzeczpospolitej" z 24. 11. 2009: "Odnaleziona w Szwecji nieznana polska kolęda z XVII wieku nosi tytuł "Jezus Bóg i człowiek w stajence betlejemskiej narodzony". Została napisana przez Jana i Krzysztofa Denhoffów, studentów Akademii Wileńskiej. Do Szwecji rękopis trafił wraz z innymi łupami wojennymi wywiezionymi podczas potopu".
