ukryj menu          

Szesnaście ton

„Sixteen tons”
słowa i muzyka: Merle Travis
tłumaczenie: Marek Szurawski (Siurawski)
(drobne poprawki: Sylwek Szweda)
(d F B7 A7)x2  
  
             d                F       B7             A7

Ktoś mówił, że z gliny ulepił mnie Pan,

          d                  F           B7            A7

A przecież się składam z kości i z krwi,

      d               F    C               g

Z kości i z krwi i jarzma na kark,

   B7B0  B7     A7    d  C      d

I  pary  rąk, pary silnych rąk.

 

  
                                  d         F     B7             A7

         Co dzień szesnaście ton i co z tego mam,

                 d                   F                  B7              A7

         Im więcej mam długów, tym więcej mam lat;

                   d                   F       C                      g

         Nie wołaj święty Piotrze ja nie przyjdę już,

                  B7B0  B7A7           d       C     d

         Bo  duszę  swoją sprzedałem za dług.

  

  

Gdy matka mnie rodziła  - ponury był dzień,

Wziąłem więc szuflę, poszedłem pod szyb;

Nadzorca rzekł mi: „Nie zbawi cię Pan,

Załaduj co dnia szesnaście ton”.

  

Czort może dałby radę, a może i nie,

Szesnastu tonom podołać, podołać co dzień;

Szesnaście ton, szesnaście jak drut,

Codziennie nie da rady nawet we dwóch.

  

A gdy mnie spotkasz, lepiej z drogi mi zejdź,

Bo byli już tacy, nie pytaj gdzie są,

Nie pytaj gdzie są, bo znajdzie się ktoś…

Nie ten, to ów co załatwi cię.

B0 B0
 
Merle Travis - Sixteen Tons (original version) from 1947
MERLE TRAVIS - Sixteen Tons
Sixteen Tons | Tennessee Ernie Ford
Big Bill Broonzy - Sixteen Tons
FRANKIE LAINE - SIXTEEN TONS
Rockapella - Sixteen tons
Sixteen Tons
Поль Робсон 16 тонн
Przejazdem - Szesnaście ton
 Szesnaście ton
The Platters - Sixteen Tons (1988)
16 TONS - Mick Sumbling
Eric Burdon - Sixteen Tons - Joe Versus the Volcano Theme
Johnny Cash - Sixteen Tons
Jeff Beck and ZZ Top - Ernie Ford's SIXTEEN TONS


Merle Travis (1917-1983) - używał jako jeden z pierwszych gitary elektrycznej typu solid-body (Fender), interesował się także techniką grania partii basu przy pomocy kciuka w czasie kiedy innymi palcami grał melodię na strunach wiolinowych. Był też pierwszym gitarzystą grającym tappingiem oburęcznym na gitarze, na którego temat zachowały się jakiekolwiek zapiski.
Merle Travis nagrał siedem złotych płyt i zdobył dwanaście nagród BMI, znany był między innymi z takich przebojów jak "Sixteen Tons" i "Smoke, Smoke, Smoke that Cigarette!". Zgodnie z tym co napisał Dave Bunker, Travis był pierwszym gitarzystą grającym tappingiem oburęcznym na gitarze elektrycznej.

”16 ton” (ang. Sixteen Tons) - popularna amerykańska piosenka country. W Polsce błędnie zaliczana do klasyki pieśni szantowych.
Pieśń napisał w 1946 roku amerykański piosenkarz country Merle Travis. Wielką popularność zdobyła ona jednak dopiero pod koniec 1955 roku, kiedy to, umieszczona na stronie B wydanego 17 października albumu „Tennessee” Erniego Forda You Don't Have to Be a Baby to Cry, niespodziewanie osiągnęła pierwsze miejsce listy przebojów country (na dziesięć tygodni) oraz przebojów pop (na osiem tygodni) magazynu Billboard, czyniąc z wokalisty prawdziwą gwiazdę. Dzięki przebojowi płyta Forda rozeszła się w rekordowym nakładzie dwóch milionów egzemplarzy w ciągu, niespełna, dwóch miesięcy. Tytuł 16 ton noszą również albumy Erniego Forda wydane w 1960 oraz, wydana w 2007, składanka największych przebojów artysty.
W późniejszym okresie piosenkę wielokrotnie wykonywali, z powodzeniem, inni artyści, m.in. Frankie Laine (1956), Tom Jones (1967), Collective Consciousness Society (1972), Johnny Cash (1995), Stan Ridgway (1999), oraz zespół Eels (2005). Utwór, tym razem w interpretacji Erica Burdona, pojawił się na ścieżce dźwiękowej do filmu „Joe kontra wulkan” z Tomem Hanksem i Meg Ryan w rolach głównych. Fragmenty utworu wykorzystane zostały w serialach South Park (odcinek Stupid Spoiled Whore Video Playset) i Simpsonowie (odcinek Bart Gets an Elephant) oraz w kampanii prezydenckiej demokraty Dennisa Kucinicha. Piosence swoją nazwę zawdzięcza również moskiewski klub 16 ton. W naszym kraju piosenka wykonywana jest przeważnie przez wykonawców wywodzących się z kręgów muzyki szantowej (m.in. zespoły Zejman & Garkumpel, Ryczące dwudziestki, Przejazdem, Pearl Harbor) bądź folkowej (najpopularniejsza polska wersja w wykonaniu Orkiestry Dni Naszych), stąd też prawdopodobnie bierze się, błędne, przekonanie o jej morskim rodowodzie.
Podmiotem polskiej wersji utworu (nieco odbiegającej od oryginału) jest górnik skarżący się na swój ciężki los: chcąc zarobić na chleb codziennie musi on, pracując w kopalni, przerzucić tytułowych szesnaście ton węgla. Mimo nadludzkiego wysiłku jaki wkłada w pracę wciąż nie ma on środków do życia, w związku z czym popada w coraz większe długi. Stwierdza nawet, zwracając się do Świętego Piotra, iż oddał pod zastaw swoją duszę, w związku z czym nie może umrzeć - jego przeznaczeniem jest codzienna praca. Rozgoryczony mężczyzna wspomina pochmurny dzień w którym przyszedł na świat - chmury miały być zapowiedzią ciężkiego życia jakie go czeka. W ostatniej zwrotce zwraca się do słuchacza grożąc mu, by ten, jeśli go kiedyś spotka, zszedł mu z drogi, nie przeszkadzając w wykonywaniu codziennej powinności.
W wersji oryginalnej, anglojęzycznej, wersji piosenki, autor położył większy nacisk na uwypuklenie wyzysku jakiemu poddawani byli górnicy pracujący w amerykańskich kopalniach w pierwszej połowie XX wieku. Autor piosenki, Merle Travis, dobrze znał ciężki żywot tej grupy zawodowej - jego ojciec, stanowiący pierwowzór mężczyzny z piosenki, przez lata pracował w tym zawodzie. Według słów piosenkarza to właśnie on jako pierwszy użył wykorzystanych w refrenie zwrotów Another day older and deeper in debt (pol: Tym więcej mam długów, im więcej mam lat) oraz I owe my soul to the company store (pol: Bo duszę swoją oddałem za dług - z polskiej wersji zniknęła kluczowa dla całości tekstu wzmianka, iż zastawił on duszę kompanii górniczej dla której pracował, co było symbolem niesprawiedliwego traktowania górników przez pracodawców).

Marek Szurawski (ur. 3 czerwca 1948 w Białogardzie) – polski dziennikarz, żeglarz i marynista,wykonawca szant, współtwórca i animator polskiego ruchu szantowego. Wraz z Ryszardem Muzajem, Jerzym Porębskim i Januszem Sikorskim współzałożyciel i wieloletni członek grupy szantowej Stare Dzwony.
Marek Szurawski nosił pierwotnie nazwisko Siurawski w wyniku błędnie wpisanych danych urodzenia. W wyniku odkrycia przez niego rodzinnych dokumentów świadczących o poprzedniej pisowni nazwiska, zmienił je kilka lat temu na obecne brzmienie.
Marek Szurawski jest autorem i tłumaczem na język polski wielu popularnych pieśni o tematyce żeglarskiej i morskiej. Jest również autorem książki o tematyce szantowej, opisującej nie tylko historię szant, ale i sposób ich wykonywania, pt. Szanty i szantymeni – pieśni i ludzie z wielkich żaglowców, wyd. Glob, 1990, napisanej jeszcze pod nazwiskiem Siurawski, zwanej powszechnie w polskim środowisku szantowym Biblią Siurawskiego.
Szurawski jest także tłumaczem kilku książek o tematyce związanej z pamięcią i szybkim uczeniem się. Jest autorem książek:
  • Pamięć. Trening interaktywny (2004),
  • Pamięć i intelekt. Trening mistrzowski (2008),
  • Pamięć na całe życie. Trening arcymistrzowski (2009).
Prowadzi warsztaty z zakresu treningu pamięci, twórczego myślenia i rozwoju.

Sixteen Tons

Some people say a man is made outta mud
A poor man's made outta muscle and blood
Muscle and blood and skin and bones
A mind that's a-weak and a back that's strong

You load sixteen tons, what do you get
Another day older and deeper in debt
Saint Peter don't you call me 'cause I can't go
I owe my soul to the company store

I was born one mornin' when the sun didn't shine
I picked up my shovel and I walked to the mine
I loaded sixteen tons of number nine coal
And the straw boss said "Well, a-bless my soul"

You load sixteen tons, what do you get
Another day older and deeper in debt
Saint Peter don't you call me 'cause I can't go
I owe my soul to the company store

I was born one mornin', it was drizzlin' rain
Fightin' and trouble are my middle name
I was raised in the canebrake by an ol' mama lion
Cain't no-a high-toned woman make me walk the line

You load sixteen tons, what do you get
Another day older and deeper in debt
Saint Peter don't you call me 'cause I can't go
I owe my soul to the company store

If you see me comin', better step aside
A lotta men didn't, a lotta men died
One fist of iron, the other of steel
If the right one don't a-get you
Then the left one will

You load sixteen tons, what do you get
Another day older and deeper in debt
Saint Peter don't you call me 'cause I can't go
I owe my soul to the company store

 

Śpiewnik

Folder plików

 

Najnowsze piosenki

więcej
 
na górę