ukryj menu          

Patriotyzm

słowa i muzyka: Sylwek Szweda 11.11.2013
( a d G7 C - E / a F d E E7)

 

 a 

Patriotyzm jest

Gdy się spotykamy

G7 

I jesteśmy razem

C                       E

Choć zarazem sami.

 

a

Patriotyzm jest

           F

Gdy słychać wspólny śpiew

     d

I miejsca nie ma już 

             E             E7

Na nienawiść i gniew.

 

cis  

Patriotyzm jest

Gdy przy dniu powszednim

B7 

Największe nawet święto

Dis                       G 

Najzwyczajniej blednie.

 

cis  

I Patriotyzm jest

  Gis

Na sam koniec wreszcie

          f

Gdy serca są jak sztandar

G                  G7

I nie trzeba wieszczy.

G7 G7 F F E E E7 E7 cis cis f f B7 B7 Dis Dis
 
11.11.2013
PATRIOTYZM - Sylwester Szweda

Mam tylko nadzieję, że większość z nas będzie zawsze przykładem postępowania godnego naśladowania - codziennej dobroci, pomocy i zrozumienia innego człowieka. Tak właśnie rozumiem patriotyzm.
                                                       Michał Kossakowski 11.11.2013

Kiedy ktoś nie docenia wolności, znaczy że jeszcze mu jej dotąd nie odebrano i nie ma pojęcia czym jest brak wolności.
                                                             Sylwek Szweda   11.11.2013

Nie jest nam potrzebny pomnik żaden, kiedy swoich wieszczy podążymy śladem.

                                                              Sylwek Szweda

Nazwa „patriotyzm” wywodzi się z greckiej nazwy „πατριά” – „patria” oznaczającej rodzinę, grupę, plemię lub naród wywodzący się od wspólnych przodków, ojców tzw. ojczyznę. „Patria” jest z kolei derywatem źródłowej nazwy greckiej „πατήρ” – „patēr” oznaczającej „ojca” – głowę rodu. Te greckie terminy zostały przejęte później przez Rzymian i przeniknęły do łaciny w formie „pater” i „patrio” rozpowszechniając się także w innych językach europejskich. Słowo „patriotyzm” literalnie oznacza „miłość ojczyzny”.
Patriotyzm (łac. patria,-ae = ojczyzna, gr. patriates) – postawa szacunku, umiłowania i oddania własnej ojczyźnie oraz chęć ponoszenia za nią ofiar; pełna gotowość do jej obrony, w każdej chwili. Charakteryzuje się też przedkładaniem celów ważnych dla ojczyzny nad osobiste, a także gotowością do pracy dla jej dobra i w razie potrzeby poświęcenia dla niej własnego zdrowia lub życia. Patriotyzm to również umiłowanie i pielęgnowanie narodowej tradycjikultury czy języka. Patriotyzm oparty jest na poczuciu więzi społecznej, wspólnoty kulturowej oraz solidarności z własnym narodem i społecznością.
Angielski termin patriot został po raz pierwszy użyty już w erze elżbietańskiej za łacińskim określeniem używanym w średniowiecznej Francji w VI w. Abstrakcyjne określenie patriotyzmu rozpowszechniło się w Europie w XVIII wieku.Patriotami nazywali się członkowieAmerykańskiej Partii Wigów, frakcji politycznej w XVIII-wiecznej Ameryce, będący zwolennikami oddzielenia się amerykańskich kolonii od imperium brytyjskiego. Patriotami określali się również członkowie frakcji politycznej w Holandii aktywnej w latach 1778-1795.
W Polsce idee patriotyczne deklarowało Stronnictwo Patriotyczne – nieformalne ugrupowanie polityczne działające w Rzeczypospolitej Obojga Narodów skupiające reformatorskich działaczy w czasie Sejmu Wielkiego w latach 1788-1792. Po rozbiorach Polski idee patriotyczne głosiła tajna organizacja niepodległościowa w Królestwie Polskim – Narodowe Towarzystwo Patriotyczne założone w 1821roku przez majora Waleriana Łukasińskiego, zrzeszająca członków rozwiązanego w 1820 roku Wolnomularstwa Narodowego oraz wielkopolskiego Związku Kosynierów. Ideami tymi kierowało się również Towarzystwo Patriotyczne organizacja powołana w 1830 roku w Warszawie 
w czasie powstania listopadowego. W okresie tym istniała również kobieca organizacja patriotyczna - Towarzystwo Dobroczynności Patriotycznej Kobiet. Jej członkinie opatrywały rannych, a w nocy pełniły na wzór wojskowy warty w ochronie lazaretów.

Patriotyzm - Jacek Kaczmarski
PATRIOTYZM - Lech Makowiecki
Patriotyzm jeszcze istnieje?

Rodzaje patriotyzmu

Rozróżnia się kilka typów patriotyzmu:
- patriotyzm narodowy – miłość do kraju ojczystego oraz narodu znajdującego się 
w obrębie państwa.
- patriotyzm regionalny – przywiązanie do regionu, krainy etnograficznej, dzielnicy kraju, 
z której się pochodzi, lub w której się mieszka.
- patriotyzm lokalny – miłość do stron rodzinnych, miejsca urodzenia i wychowania oraz do miejsca zamieszkania.
Motywowany patriotyzmem oraz regionalizmem jest obecnie również etnocentryzm konsumencki polegający na wspieraniu rozwoju własnej krajowej gospodarki poprzez dokonywanie zakupów krajowych i regionalnych produktów.

Cechami patrioty jest umiłowanie własnej ojczyzny i narodu oraz szacunek dla swoich przodków. Może być ono realizowane poprzez kultywowanie tradycji i obrzędów, obchodzenie świąt i rocznic, oddawanie czci bohaterom narodowym oraz sławnym osobistościom zasłużonym dla kraju, a także kultywowanie pamięci o nich. Patriotyzm oznacza także postawę prospołeczną przejawiającą się również w pozytywnym działaniu na rzecz rozwoju swojej lokalnej społeczności w różnego rodzaju przedsięwzięciach o charakterze kulturalnym, politycznym, gospodarczym i społecznym; uczestnictwo w wyborach, świadomą postawą obywatelską, ochroną własnego dziedzictwa kulturowego.
W pewnych sytuacjach, takich jak utrata niepodległości czy narzucenie danej społeczności rządów o charakterze tyrańskim, działania na szkodę represyjnego aparatupaństwowego mogą być uznawane jako patriotyczne, jeżeli służą one budowaniu ojczyzny – nieposłuszeństwo obywatelskie. W czasie wojny postawa patriotyczna wiąże się 
z obowiązkiem obrony terytorium własnego kraju przed atakującym wrogiem. W okresie okupacji kraju mogą to być sabotaż, działania dywersyjne zmierzające do obalenia niesprawiedliwych i represyjnych rządów oraz konspiracja i partyzantka.
Patriotyzm to stawianie dobra kraju i swojej społeczności ponad interes osobisty. Wymaga on osobistego poświęcenia i podporządkowania interesom społeczności co może się niekiedy wiązać 
z rezygnacją z prywatnych korzyści, a nawet z odniesieniem straty. Wynika on z poczucia więzi społecznej i emocjonalnej z narodem, kulturą, tradycją oraz przodkami. Patriotyzm opiera się na poczuciu lojalności wobec społeczności, w której się żyje. Wiąże się także 
z poszanowaniem innych narodów i ich kultury.

Praca i nauka jako patriotyzm

„Komu dowcipu równo z wymową dostaje,
Niech szczepi między ludźmi dobre obyczaje;
Niechaj czyni porządek, rozterkom zabiega,
Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega”.

Jan Kochanowski – wiersz „O dobrej sławie”

Jan Kochanowski w pieśni „O dobrej sławie” (Pieśń XIX ks. II) porusza problem powinności obywatela wobec własnej ojczyzny. Twierdzi w niej, że o miłości do ojczyzny świadczy nie tylko męstwo okazane na polu bitwy, ale również wykorzystanie innych talentów darowanych przez Boga: inteligencji, nieugiętości charakteru czy daru pięknej wymowy. „Służymy poczciwej sławie, a jako kto może, Niech ku pożytku dobra wspólnego pomoże”. Według Kochanowskiego celem działań oraz powinnością każdego obywatela powinien być pożytek ojczyzny z wykorzystaniem posiadanychtalentów.

Osobny artykuł: Pozytywizm.
„(...)narodowi zwrócić winieneś w postaci wytworów pracy własnej to, co wziąłeś od cząstek narodu w nim też powstałych, przezeń wyżywionych i możnością tworzenia i darzenia zaopatrzonych. (...) obowiązek ten stosuje się nie tylko do przysług i prac materialnych, lecz także moralnych i umysłowych. (...) 
z prostej i jasnej tej prawdy wynika cały szereg patriotycznych obowiązków, nakazujących pracę nie już tylko nad wytwarzaniem bogactwa materialnego, ale też nad umoralnianiem i oświecaniem siebie i innych w celu wlania do moralnego i umysłowego zasobu ogółu jak największej sumy, możliwie najdoskonalszych uczuć, myśli, czynów.(...) Stąd obowiązek podkładania pod wykształcenie ogólnoludzkie tła narodowego, czyli: znajomości dziejów, mowy, piśmiennictwa, stosunków i potrzeb narodowych i poświęcania części sił swych i czasu pełnieniu funkcyj publicznych, których zadaniem jest bądź sterowanie publicznym sumieniem i obyczajem, bądź strażnictwo nad politycznymi, towarzyskimi i ekonomicznymi stosunkami ogółu. Z dwu tych obowiązków, należycie pojętych i spełnianych, wytwarza się cały rząd tak zwanych cnót publicznych. Jest to poświęcenie części siebie samego na rzecz ogółu, drugi po pracy obowiązek patriotyczny.  

(Eliza Orzeszkowa, Patriotyzm i kosmopolityzm. Studium społeczne, 1880)

Do pojmowania patriotyzmu jako pracy na rzecz społeczności oraz narodu według postulatów Kochanowskiego powróciła po powstaniu styczniowym znaczna część patriotycznie nastawionych Polaków. Zarzucili oni w owym czasie akcje i działania konspiracyjne oraz otwartą walkę z zaborcami na rzecz jednego z głównych postulatów pozytywizmu tzw. „pracy organicznej”. Społeczeństwo polskie zaakceptowało czasowo fakt, że przyszło im żyć bez własnego państwa i masowo zaangażowało się w rozwój gospodarczy i kulturalny kraju. Naczelnymi hasłami tej nowej pozytywistycznej epoki stały się: praca, postęp techniczny, nauka, upowszechnienie kultury, kult bogactwa i dobrobytu materialnego. Głównymi przedstawicielami pozytywizmu w publicystyce i literaturze stali się Bolesław Prus, Eliza Orzeszkowa, Henryk Sienkiewicz, Maria Konopnicka, Stefan Żeromski, a czołowym ideologiem Aleksander Świętochowski. Polski patriotyzm tego okresu opierał się o osiągnięcia na polu szerzenia kultury i oświaty, podnoszenia polskiego rzemiosła, zakładania kas oszczędnościowych, banków (np. w zaborze pruskim Banków ludowych), spółek handlowych i przemysłowych oraz podnoszenia indywidualnych umiejętności oraz samorealizacji.
Kiedy Polska utraciła niepodległość po przegranej kampanii wrześniowej walka z okupantem była rozumiana jedynie jako środek do uzyskania wolności. Główny nacisk kładziono na przygotowanie społeczeństwa i młodzieży do odbudowy kraju po wojnie czemu miała służyć nauka w ramach tajnych kompletów w podziemnych szkołach, obejmująca nauczanie od gimnazjum do studiów wyższych. Szczególny nacisk kładziono na kształcenie na kierunkach technicznych i administracyjnych. Szare Szeregi realizowały programDziś, jutro, pojutrze sprecyzowany przez Aleksandra Kamińskiego, który miał wykształcić powojenną elitę przywódczą mogącą pokierować krajem.

Inne opinie o patriotyzmie

W 1905 roku odpowiadając na ankietę pt. „Co myślę o Niemczech?” rozesłaną przez paryską gazetę „Le Courrier Europeen” Henryk Sienkiewicz stwierdził:
"Należę do tych, którzy głoszą, że idea ojczyzny powinna zajmować pierwsze miejsce w duszy i sercu człowieka.(...). Ale jednocześnie pierwszym obowiązkiem prawdziwego patrioty jest czuwać nad tym, by idea jego Ojczyzny nie tylko nie stanęła w przeciwieństwie do szczęścia ludzkości, lecz by się stała jedną z jego podstaw. Tylko w tych warunkach istnienie i rozwój Ojczyzny staną się sprawą, na której całej ludzkości zależy. Innymi słowy, hasłem wszystkich patriotów powinno być: przez Ojczyznę do ludzkości, nie zaś: dla Ojczyzny przeciw ludzkości".

Patriotyzm jest krytykowany przez zwolenników kosmopolityzmu, uważających że człowiek powinien identyfikować się z rodzajem ludzkim jako całością. Przykładowo, w swojej książce Kosmiczne związkiCarl Sagan napisał:
Wielu obdarzonych wyobraźnią przywódców marzyło o nadejściu czasów, kiedy istota ludzka nie będzie utożsamiała się z konkretnym państwem czy narodem, religią, rasą czy grupą zawodową, lecz uzna się za przynależną do rodzaju ludzkiego jako całości. (...) Świat wprawdzie zmierza w tym kierunku, lecz dzieje się to rozpaczliwie powoli. Istnieją poważne obawy, czy w skali globalnej taki stopień (samo)identyfikowania się ludzkości zostanie osiągnięty, zanim doprowadzimy do własnej zguby za pomocą środków technicznych, które powstały z udziałem naszej inteligencji.

Podejście marksistów do patriotyzmu jest zróżnicowane. Karol Marks napisał w Manifeście partii komunistycznej, że "robotnicy nie mają ojczyzny", jak również że panowanieproletariatu spotęguje zanikanie "odgraniczeń i przeciwieństw narodowych". 
W podobnym duchu, współcześni trockiści, tacy jak Alan Woods, również opowiadają się za zniesieniem granic i stworzeniem ogólnoświatowej socjalistycznej wspólnoty. Z drugiej strony staliniści i maoiści głosili często patriotyzm socjalistyczny, niejednokrotnie ocierający się o nacjonalizm (odpowiednio rosyjski i chiński).

Patriotyzm a nacjonalizm i szowinizm
Patriotyzm jest często przeciwstawiany szowinizmowi. Tłumaczy się to tym, że patriotyzm odróżnia się otwartością na inne narody, uznaniem ich prawa do suwerenności i niepodległości, a naród definiuje często jako wspólnotę kulturalną bądź obywatelską (jak 
w Konstytucji RP) nie zaś etniczno–rasową. Czasem bywa również przeciwstawianynacjonalizmowi, wydaje się jednak, że bardziej trafne jest ograniczenie się przede wszystkim do szowinizmu, ponieważ oba pojęcia są związane z uczuciami (choć nie można ich ograniczać do samych uczuć) – pierwsze z miłością do własnego narodu, drugie 
z nienawiścią do innych. Natomiast nacjonalizm jest doktryną polityczną, mającą wiele odmian. Poza tym przedmiotem patriotyzmu, jest przywiązanie i troska o ojczyznę na którą składa się wiele elementów ukształtowanych historycznie i wewnętrznie złożonych takich jak państwowość, ziemia, język, kultura, naród, a także poszczególne regiony danego kraju z ich specyfiką (poczucie patriotyzmu lokalnego i regionalnego jest traktowane jako uzupełnienie patriotyzmu ogólnokrajowego). Natomiast według nacjonalistów najwyższym dobrem jest sam naród, często (choć nie zawsze) pojmowany w sposób etniczny.
                                                                                                      (Wikipedia)

 

Śpiewnik

Folder plików

 

Najnowsze piosenki

więcej
 
na górę