Gdybym był bogaty
"If I were a rich man"
SKRZYPEK NA DACHU (Fiddler on the roof) 1964 r
oryginalna tonacja Cis - dur (capo 1 próg)
( C )
C
Gdybym był bogaczem, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm As G G7
Cały dzień bym dibi, dibi bam, gdybym ja był wielki pan.
C
Pracy bym się brzydził, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm As G7 C
Cały dzień bym dibi dibi bam, gdybym ja był wielki pan.
C7 f Ais7 Dis
Zbudowałbym ja dom najwyższy na świecie, w samym by sercu miasta stał,
D0 G7 C - C7
Schodów by bez liku było w nim,
f Ais7 Dis
Okropnie dużo w górę w dół ciut-ciut, do nieba* schody też bym miał,
f Fis0 G
Sobie tak akurat życzyłbym.
C7 F G7 C A7
W podwórku to ja chcę dorodny mieć drób, co krok gul-gul, kwa-kwa, gę-gę
D0 G7 C - C7
Taki koncert - ojojoj! - jak ze snu,
f Ais7 Dis
Tu indyk, tam znów gęś, coś z kaczek, coś z kur, już każdy w krąg połapie się,
f Fis0 G
Że właśnie ja, milioner, mieszkam tu. (och!)
C
Gdybym był bogaczem, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm As G G7
Cały dzień bym dibi, dibi bam, gdybym ja był wielki pan.
C
Pracy bym się brzydził, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm As G7 C
Cały dzień bym dibi dibi bam, gdybym ja był wielki pan.
C7 f Ais7 Dis
Już widzę moją Gołdę jako bogaczową; Ma podbródki piękne dwa,
D0 G7 C - C7
W kuchni krząta się, gdzie kucharek moc
f Ais7 Dis
I ważna jest, że aż strach i wszystkim ona rządzi, oj, ależ ona radość ma,
f Fis0 G
Mogąc sobie wrzeszczeć dzień i noc!
most:
C f Cis C
Najmędrszych ludzi z miasta tłum już chce odwiedzić mnie
f Cis
Już słuchają mych opinii jak Salomonowych rad.
f Cis7
"Powiedz nam reb Tewie, wybacz nam reb Tewie",
C
niby cadyk słynę już na cały świat!
f Cis7 C C7
ja ba da di daj da, di daj da, di daj da da!
f Ais7 Dis
I będzie wtedy całkiem bez znaczenia to, że mylę się lub łżę,
D0 Fis0 G7
Kto bogaty, ten rozumy zjadł!
C7 F G7 C Ą7
I miałbym wtedy czas, którego brak mi, by pędzić swój w synagodze byt,
D0 G7 C - C7
Przy wschodniej ścianie mieć stałe miejsce w niej
f Ais7 Dis
I komentować co dzień Talmudu treść, jak każdy dobry Żyd,
f Fis0 G
Bo czy można słodziej żyć i lżej? (och!)
C
Gdybym był bogaczem, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm As G G7
Cały dzień bym dibi, dibi bam, gdybym ja był wielki pan.
C
Pracy bym się brzydził, ja bu dibi dibi, ja bu dibi dibi dibi daj
f cm f cm
Ty, coś stworzył, jagnię oraz lwa, czemuś uparł się, że właśnie ja
f cm As C G - C
Zepsułbym Ci boski świata plan, gdybym ja był wielki pan!
* "do nieba schody też bym miał" lub "do nikąd schody też bym miał"
(opracowanie na gitarę: Sylwek Szweda 05.03.2015)
Słownik wyrażeń pochodzenia hebrajskiego użytych w spektaklu:
le chaim - z hebr. za życie
mazel tov - z hebr. pomyślności, gratulacje, życzenie szczęcia
meshugenah (meszugene) - wariat, osoba chora psychicznie
shalom (szalom)- z hebr. dosł: pokój; powitanie
baszana habaa be jeruszalaim - za rok w Jerozolimie
jehi racon milfanecha, szetadrichenu leszalom, watacilenu mikaf kol ojew weorew baderech-(modlitwa przed podróżą): Oby było Twoją wolą, byś powiódł nas ku pokojowi i ocalił nas z rąk wszystkich wrogów i dzikich zwierząt na drodze
synagoga - żydowski dom modlitwy
tałes - szal modlitewny noszony przez Żydów pod ubraniem
cicit - "frędzelki" kończące tałes z czterech stron
reb (od rebe) - mędrzec, uczony; tytuł, jakim wyznawcy chasydyzmu zwracali się do cadyka, ich duchowego przewodnika
Tora - prawo, nauka, droga; w węższym znaczeniu pierwsze pięć ksiąg Biblii
Opracowała: Patrycja Zywert
dźwieki mostu:
// g gis ais c ais gis g gis / ais c cis dis cis c //
// gis gis gis ais gis g gis c / f f f g f dis f //
// f g gis f f f f / ais c cis ais ais ais ais //
// c c c ais c cis c ais c cis c //
// c c c f cis c / f cis c / f cis c c //
Fiddler on the roof - If I were a rich man (with subtitles)
Skrzypek na dachu, "Gdybym był bogaty" - Teatr Powszechny w Radomiu
Skrzypek na dachu - Gdybym był bogaty
Jarosław Panfil Gdybym był bogaczem
If I were a Richman from FIDDLER ON THE ROOF (D)
Arkadiy Gips. If I Were A Rich Man (C)
Gdybym był bogaczem...
Gdybym był bogaty. Śpiewa -Bernard Ładysz
Jerry Bock (ur. 23 listopada 1928, zm. 3 listopada 2010) – amerykański kompozytor pochodzenia niemieckiego, autor wielu musicali, nagrodzony nagrodą Pulitzera.
Studiował na University of Wisconsin, gdzie skomponował swój pierwszy musical: Big As Life, który cieszył się popularnością w całym stanie, był wystawiany w Chicago. Jego debiut na Broadwayu miał miejsce w 1955 – wtedy napisał kilka utworów do Catch a Star.
Największe sukcesy osiągnął po poznaniu Sheldona Harnicka, który pisał słowa do jego kompozycji. Razem z nim napisał m.in. Skrzypka na dachu. Ich wspólne dzieło z 1959, musical Fiorello!, oparty na prawdziwej historii jednego z rzeczywistych burmistrzówNowego Jorku otrzymał nagrodę Pulitzera w dziedzinie dramatu.
Bock zmarł w szpitalu na zawał serca.
Sheldon Harnick (ur. 30 kwietnia 1924) - amerykański pisarz, twórca słów do wielu piosenek i musicali.
Jest znany głównie dzięki współpracy z Jerrym Bockiem i z napisania słów domusicali takich jak Skrzypek na dachu czy Fiorello!.
Skrzypek na dachu (ang. Fiddler on the Roof) – musical z muzyką Jerry'ego Bocka, słowami Sheldona Harnicka i librettem Josepha Steina. Historia jest luźno oparta na książce Dzieje Tewji Mleczarza autorstwa żydowskiego pisarza pochodzącego z UkrainySzolema Alejchema. Premiera odbyła się 22 września 1964 na Broadwayu.
Akcja rozgrywa się w 1905 r. w Anatewce, małym miasteczku na terenie Imperium Rosyjskiego. Jest ono miejscem życia dwóch społeczności - żydowskiej i rosyjskiej, które starają się nie wchodzić sobie w drogę. Historyczne tło akcji nawiązuje do rodzącego siękomunizmu, rewolucji 1905 roku, a w finale do masowej emigracji ludności żydowskiej.
Tewje Mleczarz chce wydać za mąż swoje córki. Te jednak nie zgadzają się z propozycjami swatki i szukają związków z miłości. Tewje musi wybrać, czy życie zgodnie z tradycją jest ważniejsze nad szczęście córek. Tymczasem do Anatewki dociera wiadomość o konieczności opuszczenia przez wszystkich Żydów miasteczka.
Skrzypek na dachu został zekranizowany w 1971 roku oraz nagrodzony Oscarem.
W Polsce musical ten wystawiły: Teatr Muzyczny w Łodzi (gdzie odbyła się polska prapreremiera Skrzypka na dachu w 1983 r.), Teatr Rozrywki w Chorzowie (prem. 1993), Teatr Żydowski w Warszawie, Teatr Bagatela w Krakowie, Teatr Muzyczny w Poznaniu, Teatr Wielki w Poznaniu, Teatr Muzyczny – Operetka Wrocławską (do 2004 r.)a potem przez Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu (do 2007 r.),a obecnie musical wystawiany jest czasami przez Operę Wrocławską Teatr Muzyczny w Lublinie (reż. Zbigniew Czeski, prem. 1994), Teatr Muzyczny w Gdyni (reż. Jerzy Gruza, prem. 8 listopada 2008; grany był również w latach 1984-1999), Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu (prem. 12 listopada 2011).
Znaczące różnice w fabule
- W powieści Szołema Alejchema Golde i Motel umierają z przyczyn naturalnych, zaś w musicalu żyją.
- W musicalu pominięto wstępne rozdziały o napotkaniu bogaczy przez Tewjego na drodze i oszukaniu go przez krewnego.
- W musicalu przedstawiono losy tylko trzech córek, w powieści za mąż wychodzą również Szprince i Bełkie.
Gdybym był bogaczem (ang. If I Were a Rich Man) – piosenka z musicalu Skrzypek na dachu (1964), napisana przez Sheldona Harnicka i Jerry'ego Bocka. Wykonuje ją Tewje, główny bohater utworu. Opowiada o jego marzeniach, o bogactwie i sławie jaką by mu ono przyniosło. Została rozpisana na bas lub bas-baryton.
Piosenka ta była wielokrotnie wykonywana w nowych aranżacjach przez innych artystów. Jednym z nich jest Gwen Stefani, która – pod tytułem Rich Girl – umieściła ją na płycie Love. Angel. Music. Baby. (2004).
Skrzypek na dachu, musical, libretto wg opowiadań Sz. Alejchema: J. Stein, teksty piosenek
S. Harnick, przekład Antoni Marianowicz, muzyka J. Bock, Teatr Muzyczny Łódź 1983;
Antoni Marianowicz, właściwie Kazimierz Jerzy Berman (ur. 4 stycznia 1924 wWarszawie, zm. 3 czerwca 2003 tamże) – polski poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz i satyryk.
Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej wyznania ewangelicko-reformowanego. Był synem przedsiębiorcy Gustawa Bermana (1885–1941) i Natalii Pauliny z domu Brin. Ukończył Gimnazjum im. M. Reja w Warszawie, egzamin maturalny zdając w 1942 na tajnych kompletach w warszawskim getcie. Tam też zaczął studiować prawo na kursach adwokata Mieczysława Ettingera. W lipcu 1942 wydostał się wraz z matką z getta (ojciec zmarł w 1941), używając fałszywych dokumentów na nazwisko Mieczysław Chmielewski, a później Antoni Marianowicz, które oficjalnie przybrał po zakończeniu wojny.
Po wojnie (od lutego 1945) zamieszkał w Łodzi, pracując w agencji prasowej Polpress. W tym czasie rozpoczął trwającą wiele lat współpracę z satyrycznym tygodnikiem Szpilki.
W 1946 wyjechał do Brukseli jako korespondent Polskiej Agencji Prasowej, a później jako attaché Poselstwa RP w Brukseli. W 1947 wstąpił do PPR, a później PZPR, pozostając jej członkiem do 1980. Do Warszawy wrócił w 1948, pracując jako redaktor Przeglądu Międzynarodowego oraz Szpilek.
Od 1955 utrzymywał się z pisarstwa. Przekładał utwory literackie anglosaskie i niemieckojęzyczne, zajmował się adaptacjami sztuk teatralnych i musicali dla teatrów komediowych i muzycznych (m.in. warszawskiej Syreny), przez wiele lat współpracując z Januszem Minkiewiczem. Pisał teksty satyryczne dla radiowych, telewizyjnych i estradowych kabaretów, m.in. teatrzyku Jeremiego PrzyboryEterek, kabaretu Stańczyk, programu telewizyjnego Wielokropek i Delikatesy. Był autorem telewizyjnych przedstawień i szopek noworocznych.
Został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Należał do wielu stowarzyszeń twórczych, m.in. Związku Literatów Polskich, PEN Clubu, Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, w latach 1974–1978 będąc jego wiceprzewodniczącym, od 1984 do 1992 członkiem zarządu, a od 1996 aż do śmierci w 2003 prezesem.
Jest pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie (W/5/5).
Marianowicz tworzył głównie formy satyryczne: wiersze, utwory estradowe, opowiadania; wydał kilkanaście zbiorów ze swoją twórczością. Napisał, przetłumaczył lub zaadaptował na scenę 45 utworów, wśród których można znaleźć można takie tytuły jak: Arszenik i stare koronki, Madame Sans-Gene, My Fair Lady, Hello Dolly!, Zorba. Przełożył na język polski humoreski i opowiadania Marka Twaina, pure nonsense'owe wiersze Edwarda Leara i Lewisa Carrolla, a także Alicję w Krainie Czarów – w jego twórczości, zarówno translatorskiej, jak i własnej, sporą część stanowiły utwory dla dzieci. Antoni Marianowicz jest także autorem wspomnień: Pchli targ (WRiTV, Warszawa 1991), Życie surowo wzbronione (Czytelnik, Warszawa 1995), Polska, Żydzi i cykliści. Dziennik roku przestępnego 1996, (Iskry, Warszawa 1999), Wyciąg na szklaną górę. Dziennik roku przestępnego 2000 (Sens, Poznań 2002).
W 1974 w związku z jubileuszem Polski Ludowej odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1998 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim tego orderu.
Fiddler On The Roof - If I Were A Rich Man chords
(Capo3)
A
If I were a rich man, Ya ba dibbie dibbie, doobie dibbie dibbie dibbie dum
Dm Am E E7 E
All day long I'd biddy biddy bum, if I were a wealthy man
A
I wouldn't have to work hard, Ya ba dibbie dibbie, doobie dibbie dibbie dibbie dum
Dm Am E E7 A
If I were a biddy biddy rich, idle-deedle-didle-didle man
Dm G7 C Am
I'd build a big tall house with rooms by the dozen, right in the middle of the town
Dm G A (A7)
A fine tin roof with real wooden floors below
Dm G C Am
There would be one long staircase just going up, and one even longer coming down,
Dm D#dim E
and one more leading nowhere, just for show
[ Tab from: http://www.guitaretab.com/f/fiddler-on-the-roof/321899.html ]
Dm G7
I'd fill my yard with chicks and turkeys and geese
C Am
and ducks for the town to see and hear
Dm G A (A7)
Squawking just as noisily as they can
Dm G
And each loud "cheep" and "squawk" and "honk" and "quack"
C Am
Would land like a trumpet on the ear,
Dm D#dim E
As if to say, "Here lives a wealthy man"
(Chorus)
Dm G7 C Am
I see my wife, my Golde, looking like a rich man's wife with a proper double chin
Dm G A (A7)
Supervising meals to her heart's delight
Dm G C Am
I see her putting on airs and strutting like a peacock—Oh what a happy mood she's in
Dm D#dim E
Screaming at the servants, day and night
(Chorus)
C7 Gis Cis
Najmędrszych ludzi z miasta tłum już chce odwiedzić mnieb b6+Już słuchają mych opinii jak Salomonowych rad.G b F"Powiedz nam reb Tewie, wybacz nam reb Tewie", niby cadyk słynę jużCna cały świat.
