Jerzy Nel, właściwie Jerzy Zyms (ur. 20 grudnia 1902 w Warszawie, zm. 12 grudnia 1956 tamże) – polski scenarzysta, autor oraz współautor tekstów znanych piosenek dwudziestolecia międzywojennego.
Był wraz z Emanuelem Schlechterem współautorem piosenek do znanych przedwojennych filmów muzycznych "Pieśniarz Warszawy" z1934, Zabawa z 1934 i Królowej Przedmieścia z 1937 roku.
Po wybuchu II wojny światowej walczył w wojnie obronnej 1939 w brygadzie gen. Franciszka Kleeberga pod Kockiem. Po kapitulacji działał w podziemiu jako żołnierz Armii Krajowej, walczył w powstaniu warszawskim.
W 1947 powołał do życia teatr rewiowy "Wróbelek warszawski", jako scenarzysta związany był z Polskim Radiem i Wytwórnią Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej.
Roman Palester (ur. 28 grudnia 1907 w Śniatyniu, zm. 25 sierpnia 1989 w Paryżu) – polskikompozytor, od 1947 przebywający i tworzący na emigracji.
Gry na fortepianie zaczął uczyć się w 1914 (w wieku lat 7). Studiował w latach 1921-1925 wkonserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie (w klasie fortepianu pod kierunkiem Marii Sołtys), a między 1928 a 1931 w Warszawie (kompozycja w klasie Kazimierza Sikorskiego). W międzyczasie studiował też historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim.
Już jego wczesne utwory zdobywały nagrody: Muzyka symfoniczna (1930) - Festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Londynie, Wariacje na orkiestrę kameralną (1935) - I nagroda konkursu Towarzystwa Wydawniczego Muzyki Polskiej, balet Pieśń o ziemi (1937) - złoty medal na Wystawie światowej w Paryżu. Zaangażował się też w działalność w środowisku muzycznym - pełnił funkcje wiceprezesa Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich (1937-1938) oraz był wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (od 1937).
Od wczesnych lat 30. XX wieku tworzył muzykę filmową, współpracując z tak wybitnymi twórcami polskiego kina jak Józef Lejtes czyAleksander Ford. Jego muzyka towarzyszyła sztandarowym filmom o fundamentalnym znaczeniu społecznym tamtego czasu: Młody las (1934), Róża (1936), Ludzie Wisły (1938), Dziewczęta z Nowolipek (1936). Jest również kompozytorem jednego z największych przebojów polskiej piosenki, napisanego do filmu "Zabawka" (1933) - "Baby, ach te baby" ze słowami Jerzego Nela, a wykonywanego oryginalnie przezEugeniusza Bodo. Jego stałym partnerem był Marian Neuteich (1906-1943), kompozytor i orkiestrator - współtwórca większości partytur filmowych Palestera, zamordowany przez Niemców.
Podczas II wojny światowej przebywał w Warszawie, m.in. przez 6 tygodni był więziony na Pawiaku (w 1940). Podobnie jak Witold Lutosławski utracił podczas Powstania warszawskiego większość partytur. W latach 1945-47 był profesorem kompozycji w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, od maja do sierpnia 1945 pełnił funkcję prorektora tej uczelni. Uważany był wówczas za jednego z najwybitniejszych ówczesnych kompozytorów polskich, co potwierdzały kolejne nagrody oraz liczne wykonania jego muzyki w Polsce i za granicą.
Również po zakończeniu działań wojennych komponował muzykę filmową, m.in. do najważniejszych polskich obrazów lat 40. - Ostatni etap, Ulica Graniczna, Zakazane piosenki. Z uwagi na nieprzejednaną postawę wobec socrealizmu usunięto jego nazwisko z czołówki filmu "Miasto nieujarzmione" (1950). Ostatnim filmem z jego muzyką, jaką mogli oglądać widzowie w okresie PRL-u, były "Dwie godziny" (premiera 1957)- mroczny obraz Stanisława Wohla i Jerzego Wyszomirskiego, podejmujący problem rozrachunków z czasem wojny, który cenzura przetrzymywała od roku 1946.
W 1947 Roman Palester przeniósł się do Paryża jeszcze bez zamiaru emigracji. Władze polskie natarczywie namawiały go do powrotu, on odmawiał m.in. udziału w Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu (1948). Wrócił na Zjazd Kompozytorów i Krytyków Muzycznych w Łagowie Lubuskim (1949), gdzie działalność polskich kompozytorów podporządkowano socrealizmowi.
Palester określony jako "formalista" zdecydował się na stałą emigrację. W latach 1952-1972 mieszkał w Monachium i pracował jako kierownik działu kulturalnego polskiej sekcji Radia "Wolna Europa".
Po wyjeździe z Polski nazwisko i dorobek Palestra zostały usunięte z krajowych publikacji aż do roku 1977, gdy Związek Kompozytorów Polskich doprowadził do uchylenia zapisu cenzury. Kompozytor odwiedził Polskę tylko raz w 1983, gdy wykonywano w Krakowie jegoHymnus pro gratiarum Actione. Kolejna wizyta (w 1987, na 80. rocznicę urodzin) nie doszła do skutku z powodu złego stanu zdrowia kompozytora, który zmarł dwa lata później. Pochowany został na cmentarzu polskim w Montmorency.
Eugeniusz Bodo, właśc. Bogdan Eugène Junod (ur. 28 grudnia 1899 w Genewie, zm. 7 października 1943 w Kotłasie w obwodzie archangielskim) – polski aktor filmowy, rewiowy iteatralny, reżyser, scenarzysta, także tancerz, piosenkarz i producent filmowy pochodzeniaszwajcarskiego.
Swój pseudonim „Bodo” stworzył z pierwszych sylab imion: swojego pierwszego imienia (Bogdan) i matki (Dorota).
Istnieją sprzeczne informacje na temat miejsca jego urodzenia: najczęściej wymienia się Genewę, lecz czasem podawana jest Warszawa lub Łódź. Jego ojcem był szwajcarski inżynierTeodor Junod (właściciel łódzkiego kina "Urania"), a matką Polka Jadwiga Anna Dorota Dylewska (zm. 1944). Bodo przez całe życie zachował obywatelstwo Szwajcarii (co przyczyniło się do jego śmierci), jednak fakt ten nie był powszechnie znany w okresie międzywojennym. Jego ojciec był ewangelikiem reformowanym, a matka katoliczką, sam był wyznania swego ojca.
O jego młodości wiadomo niewiele. W 1917 zaczął występować jako pieśniarz i tancerz na scenach rewiowych, początkowo w Poznaniu i Lublinie, a od 1919 w Warszawie. Występował tam m.in. w kabaretach: "Qui Pro Quo", "Morskie Oko", "Cyganeria" i "Cyrulik Warszawski". W 1925 zadebiutował w filmie Rywale i od tego momentu rozpoczęła się jego ogromna popularność. Ogółem zagrał w ponad 30 filmach. Grał zarówno role amantów, tragiczne, komediowe i w filmach muzycznych. Śpiewane przez niego w filmach piosenki stawały się w Polsce szlagierami.
27 maja 1929 prowadząc swój samochód chevrolet, którym podróżował z kolegami z "Morskiego Oka", spowodował koło Łowicza wypadek, w którym zginął na miejscu aktor Witold Roland. W ciemnościach wpadł samochodem na nieoznakowaną stertę kamieni. Został skazany na 6 miesięcy więzienia w zawieszeniu.
Gdy dorobił się w Warszawie mieszkania, sprowadził do siebie matkę. Uważany był za osobę dowcipną, szarmancką i uwodzicielską, co przysparzało mu wielu wielbicielek. Przez kilka lat był związany z aktorką Norą Ney. Miał ożenić się z ekscentryczną aktorką amatorką, TahitankąReri (Anne Chevalier). Poznali się, gdy Reri przyjechała do Warszawy na jedyny w Polsce występ. Bodo namówił ją do pozostania w Polsce. W 1934 obsadził ją w filmie Czarna perła. Mieszkali w domu przy ul. Marszałkowskiej. Ostatecznie - z powodu różnic kulturowych i nadużywania alkoholu przez narzeczoną - do małżeństwa nie doszło[2].
Reklamował krawaty od Chojnackiego, kapelusze Młodkowskiego i marynarki Old England. Był miłośnikiem kobiet. Był abstynentem, za to był miłośnikiem jedzenia. Posiadał doga niemieckiego - arlekina o imieniu Sambo (Sambo przeżył Bodo, został zabity przypadkowo podczas powstania warszawskiego).
W latach 30. zaczął pisać scenariusze, a tuż przed wybuchem II wojny światowej zaczął reżyserować filmy, w których grał główne role. Był producentem i jednym ze współwłaścicieli (od 1931) wytwórni filmowej B.W.B. (skrót od nazwisk właścicieli Bodo, Waszyński i Brodzisz), która zrealizowała m.in. "Bezimiennych bohaterów" (1932) i "Głos pustyni" (1932) oraz właścicielem od 1933 wytwórni "Urania-Film" (nazwał ją na cześć firmy nieżyjącego już ojca), w której powstały jego największe przeboje. W 1939 podpisał bardzo korzystny kontrakt zamerykańską wytwórnią filmową.
Eugeniusz Bodo ze swoim dogiem Sambo
W kwietniu 1939 otworzył w Warszawie przy ul. Foksal 17 kawiarnię Café-Bodo, a na piętrze kupił czteropokojowy apartament. Rozpoczął przygotowania do reżyserii nowego filmu Uwaga - szpieg!. W sierpniu 1939 podpisał kontrakt z nowym teatrem Tip-Top.
Po wybuchu wojny, we wrześniu 1939 oddał kawiarnię w dzierżawę i uciekając przed wojną przeniósł się do Lwowa. Tam, znając biegle rosyjski, został konferansjerem i występował w teatrze Tea-Jazz Henryka Warsa, dokonywał nagrań swoich piosenek w wersji rosyjskiej. Wtedy też, po powrocie z jednego z tournée po ZSRR, postanowił wyemigrować do USA i złożył w tej sprawie dokumenty, ujawniając obywatelstwo szwajcarskie. Zamieszkał w podlwowskich Brzuchowicach.
Nie zdążył wyjechać; co do dalszych jego losów istnieje kilka wykluczających się wersji. Według jednych świadków po agresji III Rzeszy na ZSRR został aresztowany przez przypadkowy patrol NKWD 25 czerwca 1941 na ulicach Lwowa, a według innych relacji NKWD aresztowało go 26 czerwca w domu. Decyzją specjalnej narady przy NKWD ZSRR został skazany na 5 lat ciężkiego obozu wychowawczego jako element społecznie niebezpieczny. Pojawiają się ślady, że przebywał w więzieniu w Ufie i Moskwie. W czasie pobytu w Moskwie o jego uwolnienie starali się w imieniu ambasady polskiej Stanisław Kot i Tadeusz Romer. Jednak władze radzieckie nie wyraziły na to zgody ze względu na szwajcarskie obywatelstwo Bodo. Z tych samych przyczyn nie objęła go amnestia dla obywateli polskich. Z Moskwy odtransportowano go do łagru, w którym zmarł z wycieńczenia i głodu. Według radzieckich dokumentów miało to miejsce 7 października 1943. Ten fakt całkowicie obalił wersję głoszoną w czasach PRL-u, kiedy to twierdzono, że Bodo został rozstrzelany przez Niemców po ich wkroczeniu do Lwowa. Został pochowany w zbiorowym grobie.
2 października 2011 w Kotłasie na cmentarzu Makaricha odsłonięty został pomnik, będący także symboliczną mogiłą artysty.
(Opracowanie na gitarę: Sylwek Szweda)