Warszawianka
B F C F B F C F
F C
Oto dziś dzień krwi i chwały
F C F
Oby dniem wskrzeszenia był.
F C
W tęczę Franków Orzeł Biały
F C F
Patrząc, lot swój w niebo wzbił.
C F0
Słońcem lipca podniecany,
a E a
Woła do nas z górnych stron:
F B
Powstań Polsko, skrusz kajdany,
F C F-C-F
Dziś twój triumf albo zgon.
B F
Hej, kto Polak na bagnety!
C F
Żyj swobodo, Polsko żyj!
B F
Takim hasłem cnej podniety,
C C7 d - F0
Trąbo nasza wrogom grzmij!
F C F-C-F
Trąbo nasza wrogom grzmij!
F C
Grzmijcie bębny, ryczcie działa,
F C F
Dalej dzieci w gęsty szyk!
F C
Wiedzie hufce wolność, chwała,
F C F
Triumf błyska w ostrzu pik.
C F0
Leć, nasz Orle, w górnym pędzie,
a E a
Sławie, Polsce, światu złóż!
F B
Kto przeżyje, wolnym będzie,
F C F-C-F
Kto umiera, wolnym już!
Hej, kto Polak na bagnety...
O Francuzi! Czyż bez ceny
Rany nasze dla was są?
Spod Marengo, Wagram, Jeny,
Drezna, Lipska, Waterloo
Świat was zdradzał, my dotrwali,
Śmierć czy triumf, my - gdzie wy!
Bracia, my wam krew dawali.
Dziś wy dla nas nic, prócz łzy.
Hej, kto Polak na bagnety...
Warszawianka
Warszawianka 1831
Marsylianka - Warszawianka
Jean François Casimir Delavigne (ur. 4 kwietnia 1793 w Hawrze, zm. 11 grudnia 1843 wLyonie) – francuski poeta i dramaturg. Znany z przychylności Polsce i Polakom, napisał pieśńLa Varsovienne, która została przełożona przez Karola Sienkiewicza i znana jakoWarszawianka 1831 roku. W roku 1818 wydał tomik Messéniennes, w którym w tonie patriotycznym wyraża ból z powodu najazdu na Francję. W swej twórczości dawał wyraz poparcia dla ruchów narodowowyzwoleńczych i rewolucyjnych (powstania greckie, rewolucja lipcowa z 1830 roku). W roku 1825 został wybrany w poczet członków Akademii Francuskiej.
Część z jego dzieł dramatycznych było opartych na wzorach klasycznych, a inne pisane w duchu romantyzmu.
- Nieszpory sycylijskie (Les Vêpres siciliennes, 1819, wyd. Polskie 1820)
- Paria (Le Paria, 1821) - na motywach tej tragedii powstała opera Moniuszki pod tym samym tytułem
- komedia Szkoła starców (L'Ecole des vieillards, 1823, wyd. polskie 1829).
Karol Kazimierz Kurpiński (ur. 6 marca 1785 w Włoszakowicach , jego rodzice pół roku przed narodzinami Karola wyprowadzili się z Bukówca do sąsiednich Włoszakowic, zm. 18 września 1857 w Warszawie), polski kompozytor, przedstawiciel późnego klasycyzmu, dyrygent i pedagog.
Od 1812 roku Kurpiński uczył w szkołach warszawskich (np. Szkoła Muzyki i Śpiewu). W 1819 car Aleksander I mianował go nadwornym kapelmistrzem, a w 1823 odznaczył Orderem Św. Stanisława. Coraz bardziej znany zaczął komponować mazurki, fantazje i polonezy, które z form użytkowych starał się stopniowo przekształcić w miniatury o dogłębnie artystycznym wyrazie. W 1820 Kurpiński założył pierwsze polskie czasopismo muzyczne Tygodnik Muzyczny. Był m.in. autorem pierwszych artykułów o muzyce ludowej. W 1823 roku wyjechał za granicę zostawiając w Polsce dobrze wykształcone środowisko muzyczne. Udał się do Niemiec, Francji, Włoch i Austrii. Wtedy to zaczął pisać interesujące literacko dzienniki (Dziennik z podróży), pozostawiając tym samym ciekawy obraz stanu ówczesnej muzyki w Europie. W tym interesującym dokumencie skomentował zarówno dzieła, które usłyszał w teatrach operowych, salach koncertowych i kościołach europejskich, jak również wyraził swoje sądy odnośnie do wykonawstwa muzycznego i roli kultury muzycznej w życiu społecznym. Dzięki temu wspomagał rozwój umysłowy Europy.
Kurpiński od początku wspierał Chopina. W 1830 roku Kurpiński był dyrygentem podczas prawykonania jego Koncertu fortepianowego f-moll. Tak jak Elsner uważał Chopina za muzycznego geniusza.
Rok później Kurpiński skomponował "La Varsovienne" do tekstu francuskiego poety C. Delavigne. Tenże poeta napisał libretto operyNieszpory sycylijskie Giuseppe Verdiego, świadomie nawiązujące do walki Polaków o niepodległość. Tekst Warszawianki został przetłumaczony przez Karola Sienkiewicza. Pieśń ta określana jest jednym z hymnów narodowych Polaków. Dziś grana jest podczas ważnych świąt wojskowych i narodowych.
1 stycznia 1831 orkiestra Opery Warszawskiej pod batutą Kurpińskiego wykonała jego Fugę na temat "Jeszcze Polska nie zginęła", napisaną na fortepian (lub organy) jeszcze w 1821 roku i później przez Kurpińskiego zinstrumentowaną. Utwór ten jest prawdopodobnie najstarszym przykładem wykorzystania artystycznego Mazurka Dąbrowskiego (fuga jest obecnie wydana w redakcji Rościsława Wygranienki).
Po zamknięciu Szkoły Głównej Muzyki Kurpiński założył Szkołę Śpiewu przy Teatrze Narodowym. Po 1840 roku Kurpiński odszedł z Teatru, wpadł w głęboką depresję i zmarł w osamotnieniu. Karol Kurpiński jest dziś nieczęsto wykonywany. Szerszej publiczności nie są dobrze znane jego kompozycje, zwłaszcza opery. Częściej grywa się Koncert klarnetowy, uwerturę do opery Dwie chatki, Te Deum oraz szereg drobnych utworów.
Warszawianka 1831 roku (fr. La Varsovienne) – polska pieśń patriotyczna, hymniczna, zaczynająca się od słów Il est levé voici le jour sanglant....
Pieśń została napisana w języku francuskim przez narodowego poetę Francji Casimira François Delavigne'a pod wpływem wydarzeń powstania listopadowego. Zawiera pewne nawiązania stylistyczne do Marsylianki np. Do broni, bracia dziś! (w Warszawiance: Polonais, à la baïonnette), Bo nadszedł chwały naszej dzień! (w Warszawiance: Oto dziś dzień krwi i chwały). Autorem najbardziej znanego polskiego przekładu był poeta i historyk Karol Sienkiewicz, brat dziadka Henryka Sienkiewicza. Muzykę skomponował Karol Kurpiński. Tekst został opublikowany w marcu 1831 roku w warszawskim czasopiśmie Polak Sumienny. Prapremiera pieśni miała miejsce 5 kwietnia 1831 roku w Teatrze Narodowym w wolnej od Rosjan Warszawie, orkiestrą dyrygował sam kompozytor. Pieśń od początku cieszyła się wielką popularnością. Upamiętnił ją Stanisław Wyspiański w dramacieWarszawianka.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku była jedną z kandydatek do miana hymnu państwowego. W okresie międzywojennym takty Warszawianki stały się sygnałem programu drugiego Polskiego Radia. W 60. rocznicę wybuchu Powstania warszawskiego utwór został zarejestrowany przez zespół Dzieci z Brodą na płycie Czuwaj Wiaro!. Obecnie towarzyszy uroczystościom wojskowym, gdzie podczas defilad odgrywana jest przez Orkiestry Reprezentacyjne Wojska Polskiego.
Pierwsza zwrotka pieśni nawiązuje do francuskiej rewolucji lipcowej (tęcza jest tu symbolem trójkolorowej flagi rewolucyjnej wówczas Francji) i wspólnoty walki o swobodę ludów Europy.
Druga zwrotka nawiązuje do kampanii bałkańskiej Rosji w 1829, którą z powstaniem listopadowym łączyła osoba dowódcy wojsk rosyjskich obu kampanii Iwana Dybicza Zabałkańskiego.
W czwartej zwrotce jest przypomnienie rzezi Pragi przeprowadzonej przez wojska rosyjskie
w kontekście propagandy carskiej z 1830 mówiącej o miłosierdziu władz rosyjskich.
